بیماری های قلبی

آیا انجام عمل بای پس معده با خطرات و عوارض جانبی همراه است؟

خوشبختانه پس از جراحی لاغری بای پس معده می‌توانید با رعایت دستورات پزشکی در طی 12 تا 18 ماه بیش از 50 درصد از اضافه وزن خود را کم کنید. اما باید بدانید که این عمل مانند همه جراحی‌ها با درجاتی از خطر و عوارض احتمالی همراه است و پزشک باید پیش از عمل آگاهی لازم را به شما در این زمینه بدهد. برخی از این عوارض مانند خونریزی داخلی یا لخته شدن خون در طی چند روز یا چند هفته اول خود را نشان می‌دهند و بعضی دیگر در بلندمدت بروز می‌کنند. طبق آمار، حدود 1% از بیماران در معرض خطر مرگ ناشی از انجام این جراحی لاغری هستند. درصورتی‌که بیمار علاوه بر چاقی مبتلا به فشار خون بالا یا BMI او 50 یا بیشتر باشد، این احتمال به 2.5% می‌رسد.

عوارض بعد از جراحی بای پس معده دقیقا شامل چه مواردی است؟

از عوارض کوتاه‌مدت جراحی لاغری بای پس معده می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• نشت معده

یکی از جدی‌ترین عوارض بای پس معده، نشت محتویات معده از لبه‌های منگنه شده است که می‌تواند باعث ایجاد پریتونیت یا التهاب پرده صفاق شود. از علائم آن می‌توان به تب، افزایش درد شکمی، کمردرد، فشار لگن، سکسکه، ضربان قلب سریع و بی‌قراری اشاره کرد که باید پس از مشاهده آن‌ها بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید. درصورتی‌که زمان زیادی از عمل بای پس معده نگذشته باشد، معمولا برای درمان جراحی ترمیمی صورت می‌گیرد.

• لخته شدن خون

پس از بای پس معده احتمال خطر ترومبوز ورید عمقی یا آمبولی ریوی حدود 1٪ است. این عارضه در صورت عدم درمان به‌موقع می‌تواند حتی منجر به مرگ شود. بنابراین با مشاهده علائم التهاب و تورم، قرمزی، درد و بی‌حسی به‌خصوص در دست‌ها و پاها به پزشک اطلاع دهید. بسته به اندازه لخته خون و محل آن درمان دارویی یا جراحی انجام می‌شود.

• عفونت محل برش جراحی

با وجود اینکه جراحی لاغری بای پس معده به‌صورت لاپاروسکوپی انجام می‌شود اما به احتمال 1% و 5% به ترتیب خطر بروز عفونت و خونریزی داخلی وجود دارد. باید بدانید که در صورت عدم درمان به‌موقع عفونت با آنتی‌بیوتیک‌ها و بی‌توجهی به علائم تب، التهاب و قرمزی، سرگیجه و افزایش ضربان قلب، ممکن است با مرگ بافتی محل زخم، عفونت داخلی گسترده یا حتی مرگ مواجه شوید.

از دیگر عوارض کوتاه‌مدت این عمل جراحی لاغری می‌توان به خون‌ریزی بیش‌ازحد، واکنش‌های جانبی به بیهوشی و مشکلات ریوی یا تنفسی اشاره کرد که در مورد جراحی‌های دیگر نیز شایع هستند.

از عوارض بلندمدت جراحی لاغری بای پس معده چه می‌دانید؟

کاهش وزن سریع بعد از بای پس معده ناخودآگاه در بلندمدت با خطرات سلامتی زیر همراه است:

• انسداد روده

ممکن است در اثر فتق داخلی یا ایجاد بافت اسکار و چسبندگی شکمی بخشی از روده باریک مسدود شود. این نوع انسداد می‌تواند در هر زمانی و در حدود 5% از بیماران رخ ‌دهد. اگر این عارضه به‌موقع درمان نشود خطر کاهش خون‌رسانی به روده، مرگ بافتی و سوراخ شدن روده و حتی مرگ وجود دارد. خوشبختانه بسیاری از انسدادهای بعد از جراحی لاپاراسکوپی اغلب با یک اتساع آندوسکوپیک ساده درمان می‌شوند.

• سندرم دامپینگ

این سندرم زمانی اتفاق می‌افتد که بعد از جراحی لاغری بای پس معده، قسمت‎های جامد غذا بدون هضم شدن مستقیماً از معده به روده کوچک وارد شوند. اصولا سندرم دامپینگ در دو بازه زمانی 15 تا 20 دقیقه (دامپینگ زودهنگام) یا 1 تا 3 ساعت (دامپینگ دیرهنگام) بعد از غذا خوردن با علائم نفخ و گرفتگی شکمی، حالت تهوع و استفراغ، اسهال، تپش قلب، تعریق و لرزش و غش کردن بروز می‌کند. معمولاً با ایجاد تغییراتی در رژیم غذایی قابل رفع است.

• انسداد مجاری کیسه معده به روده کوچک

در حدود 20٪ از کسانی‌که این عمل جراحی لاغری را انجام می‌دهند، احتمال بروز این عارضه توسط یک تکه غذا وجود دارد و شایع‎ترین علامت آن استفراغ است. برای حل مشکل معمولا از روش آندوسکوپی استفاده می‌شود.

• کمبودهای تغذیه‌ای

از‌آنجایی‌که عمل بای پس معده باعث تغییر آناتومی معده و روده می‌شود، می‌تواند منجر به سوءجذب و کمبود تعدادی از ویتامین و مواد معدنی مانند ویتامین‌های B1 و B12 و آهن و کلسیم شود. بنابراین مهم است که شما به طور منظم مولتی‌ویتامین مصرف کنید و آزمایش خون بدهید.

• سنگ صفرا

معمولا بعد از گذشت 2 تا 3 سال از جراحی لاغری بای پس معده، حدود 8% از بیماران دچار سنگ صفرا می‌شوند. در صورت مشاهده علائم سوءهاضمه، درد در قسمت فوقانی شکم، حالت تهوع و استفراغ، رفلاکس معده و نفخ مداوم حتما به پزشک اطلاع دهید چراکه معمولا مانند سنگ کلیه با یک جراحی کوتاه برطرف می‌شود.

• فتق هیاتوس

فتق هیاتوس هنگامی اتفاق می‌افتد که بخشی از معده از طریق دیافراگم به داخل قفسه سینه وارد شود. علامت اصلی آن رفلاکس اسید معده به مری است و ممکن است مدت طولانی بعد از بای پس معده به علت برش‌های ایجاد شده رخ دهد.

از دیگر عوارض بلندمدت عمل بای پس معده می‌توان به افتادگی پوست، بروز زخم معده یا روده و سوراخ شدن معده اشاره کرد.

سخن آخر

ازآنجایی‌که احتمال بروز همه این عوارض جانبی بسیار پایین است و به‌ندرت باعث مرگ می‌شوند، جای هیچ نگرانی نیست. همه‌چیز به مهارت پزشک و جراح شما بستگی دارد که خوشبختانه دکتر علی امیر احمدی به‌عنوان متخصص و جراح بای پس معده از بهترین‌ها هستند. به خاطر داشته باشید که عوارض چاقی اصلا قابل مقایسه با عوارض ذکر شده نیستند و انجام این جراحی لاغری در هر صورت ارجحیت دارد.

آریتمی

آریتمی نوعی اختلال در قلب است که بر میزان یا ریتم ضربان قلب تأثیر می‌گذارد. این بیماری زمانی اتفاق می‌افتد که تکانه‌های الکتریکی‌ تنظیم‌کننده ضربان قلب، به درستی وظیفه خود را انجام ندهند. همین موضوع باعث می‌شود ضربان قلب شما خیلی سریع (tachycardia)، خیلی کند (bradycardia) و یا خیلی نامنظم (fibrillation) باشد. تقریباً همه افراد حداقل یک بار در طول عمر خود ریتم غیرطبیعی قلب را تجربه خواهند کرد و به نوعی با آریتمی قلب روبه‌رو می‌شوند.

درست است که آریتمی شایع است، اما معمولاً بی‌خطر بوده و تنها در برخی موارد مشکل‌ساز می‌شود. هنگامی که آریتمی در جریان خون تداخل ایجاد کند، می‌تواند به مغز، ریه‌ها و سایر اندام‌های حیاتی بدن آسیب برساند. در این وضعیت اگر آریتمی درمان نشود، ممکن است زندگی شما را تهدید کند.

در اکثر مواقع آریتمی علائمی از خود بروز نمی‌دهند. با این حال می‌توان موارد زیر را از نشانه‌های رایج آریتمی به شمار آورد:

• احساس ایستادن ضربان قلب در مدت زمانی بسیار کوتاه

• لرزش در گردن یا قفسه سینه

• ضربان قلب سریع

• ضربان قلب آهسته یا نامنظم

در این موقعیت‌ها باید با پزشکان متخصص در این زمینه مشورت کنید تا آریتمی قلب شما تشخیص و درمان شود.

علاوه بر این ممکن است آریتمی با علائم جدی‌تری همراه شود که در صورت مشاهده آن‌ها باید فوراً به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید. این علائم عبارتند از:

• درد قفسه سینه

• تنفس دشوار

• ضعف

• سرگیجه یا سبکی سر

• غش کردن

• خستگی

• عرق کردن

گرفتگی عروق و رگ‌های خونی

گرفتگی و تنگی عروق که از آن با عنوان تصلب شرایین نیز یاد می‌شود، یکی دیگر از بیماری‌های شایع قلبی است که در اثر تجمع پلاک بروز می‌کند.

سرخرگ‌ها گروهی از عروق خونی هستند که وظیفه انتقال اکسیژن و مواد مغذی را از قلب به سایر بخش‌های بدن بر عهده دارند. با افزایش سن، چربی‌ها، کلسترول و کلسیم می‌توانند در رگ‌های خونی جمع شده و باعث

به وجود آمدن پلاک شوند. تجمع این پلاک‌ها روند جریان خون در عروق را با مشکل مواجه می‌کند. این تجمع پلاک ممکن است در هر یک از شریان‌های بدن شما از جمله قلب، پاها و کلیه‌ها ایجاد شوند.

بروز گرفتگی عروق می‌تواند منجر به کمبود خون و اکسیژن در بافت‌های مختلف بدن شود. از سوی دیگر، تکه‌های پلاک می‌توانند شکسته شده و باعث لخته شدن خون شوند. در این مواقع اگر درمان مؤثری به کار گرفته نشود، گرفتگی رگ‌های خونی منجر به حمله قلبی، سکته مغزی و یا نارسایی قلبی می‌شود.

کاردیومیوپاتی

کاردیومیوپاتی یک بیماری پیشرونده میوکارد یا عضله قلب است. این بیماری در بیشتر موارد باعث ضعیف شدن عضله قلب می‌شود. در چنین حالتی قلب قادر نیست خون را به اندازه‌ای که باید به سایر قسمت‌های بدن برساند.

کاردیومیوپاتی انواع مختلفی دارد که توسط عوامل متعددی مانند بیماری عروق کرونر قلب یا داروهای خاص ایجاد می‌شوند. این بیماری می‌تواند منجر به بی‌نظمی ضربان قلب، نارسایی قلبی و مشکل دریچه قلب شود. در کاردیومیوپاتی درمان‌های پزشکی و مراقبت‌های بعد از آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و می‌تواند از نارسایی قلبی و سایر عوارض این بیماری جلوگیری کند.

بیماری‌های قلبی مادرزادی

بیماری‌های قلبی مادرزادی یا نقص مادرزادی قلب نوعی ناهنجاری قلبی است که از بدو تولد وجود دارد. این گروه از بیماری‌های قلبی می‌توانند در عملکرد رگ‌های خونی، دیواره‌ها و دریچه‌های قلب اختلال ایجاد کنند. طیف گسترده‌ای از بیماری های قلبی مادرزادی وجود دارد که هریک از آن‌ها ویژگی‌های مختص خود را دارند. این بیماری‌ها در برخی موارد حتی علائم خاصی ندارند اما گاهی اوقات می‌توانند زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهد.

خوشبختانه در دهه‌های گذشته و با پیشرفت درمان‌های پزشکی، تقریباً همه کودکان مبتلا به بیماری‌های قلبی مادرزادی از مرگ نجات یافته و تا سالیان سال به زندگی خود ادامه می‌دهند.

بیماری‌های عروق کرونر (CAD)

بیماری‌های عروق کرونر (CAD) یکی از رایج‌ترین بیماری‌های قلبی است .این بیماری باعث اختلال جریان خون در رگ‌هایی می‌شود که وظیفه خون‌رسانی به قلب را بر عهده دارند. شایع‌ترین علت CAD آسیب عروق و تجمع پلاک کلسترول در رگ‌های خونی است. این موضوع باعث گرفتگی رگ‌های خونی شده و فعالیت قلب را مختل می‌کند.

چهار شریان اصلی کرونر که در سطح قلب قرار دارند، اکسیژن و خون غنی از مواد مغذی را به قلب شما می‌رسانند. زمانی که یک یا چند شریان به طور جزئی یا کامل مسدود شوند، کاهش جریان خون دور از انتظار نیست.

قلب عضله‌ای است که وظیفه پمپاژ خون در بدن را بر عهده دارد. یک هر روز تقریباً 11300 لیتر خون را بدن شما به حرکت در می‌آورد. در پی بروز CAD و کاهش جریان خون، قلب نمی‌تواند به درستی وظایف خود را انجام دهد و همین موضوع باعث پیدا شدن بیماری‌های قلبی می‌شود.

عفونت‌های قلبی

عفونت‌های قلبی زمانی اتفاق می‌افتند که یک ماده تحریک‌کننده مانند باکتری، ویروس، انگل یا مواد شیمیایی به عضله قلب شما برسد. این عفونت می‌تواند باعث التهاب یا آسیب در پوشش داخلی قلب، دریچه‌ها، غشای خارجی یا خود عضله قلب شود. به طور کلی عفونت‌های قلبی به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

• پریکاردیت تورم و تحریک پریکارد است. پریکارد غشای نازک کیسه مانندی است که قلب شما را احاطه کرده است. این بیماری معمولاً به طور ناگهانی شروع می‌شود اما طول عمر آن‌ها کوتاه بوده و برای مدت زمان طولانی باقی نمی‌ماند. پریکاردیت در اکثر مواقع خفیف است و به خودی خود بهبود می‌یابد؛ با این حال در موارد شدید ممکن است به دارو یا جراحی نیاز شود.

• آندوکاردیت عفونت دریچه‌ها یا پوشش داخلی قلب است. این عفونت می‌تواند به قلب شما آسیب برساند و باید سریعاً درمان شده تا از عوارض کشنده آن جلوگیری شود.

• میوکاردیت یک بیماری قلبی نادر است که با التهاب و آسیب به عضله قلب همراه است. این بیماری در اثر عفونت ویروسی یا پاسخ خود ایمنی خود را نشان می‌دهد.

انواع بیماری‌های شایع قلبی

• آریتمی که نوعی اختلال در ریتم ضربان قلب است.

• گرفتگی رگ‌های خونی

• کاردیومیوپاتی که باعث سفت شدن یا ضعف عضلات قلب می‌شود.

• بیماری‌های قلبی مادرزادی که از بدو تولد وجود دارند.

• بیماری عروق کرونر (CAD) که در اثر تجمع پلاک در عروق قلب ایجاد شده و گاهی اوقات با عنوان بیماری ایسکمیک قلب نیز شناخته می‌شوند.

• عفونت‌های قلبی که توسط باکتری‌ها، ویروس‌ها، انگل‌ها و مواد شیمیایی بروز می‌کنند.

علائم انواع بیماری‌های قلبی

هریک از بیماری‌های قلبی خود را با علائم مختص خود نشان داده و ویژگی های منحصربه‌فردی دارند. با ما همراه باشید تا در ادامه از علائم و نشانه‌های هریک از بیماری‌های قلبی برای شما بگوییم:

• آریتمی قلبی

آریتمی قلبی ریتم غیرطبیعی ضربان قلب است. علائمی که در این بیماری مشاهده می‌کنید به نوع آریتمی شما، کند بودن یا سریع بودن ضربان قلب بستگی دارد. با این حال سبکی سر، تپش یا ضربان تند قلب، نبض آهسته و کند، غش کردن، سرگیجه و سبکی سر از رایج‌ترین علائم آریتمی قلبی به شمار می‌روند.

• گرفتگی رگ‌های خونی

گرفتگی رگ‌های خونی باعث کاهش خون‌رسانی به اندام‌ها و سایر قسمت‌های بدن می شود. از علائم این بیماری می‌توان به درد قفسه سینه، تنگی نفس، سردی و بی‌حسی در اندام‌های بدن، درد غیرمعمول یا غیرقابل توضیح و ضعف در پاها و بازوها اشاره کرد.

• بیماری‌های قلبی مادرزادی

نقص مادرزادی قلب ازجمله مشکلات قلبی است که هنگام رشد جنین ایجاد می‌شوند. برخی از نقص‌های قلبی مادرزادی به دلیل نداشتن علائم شدید هرگز تشخیص داده نمی‌شوند. اما گروهی از بیماری‌های قلبی مادرزادی با نشانه‌هایی مانند پوست مایل به آبی، تورم اندام‌ها، تنگی نفس یا دشواری در تنفس، خستگی، انرژی کم و ریتم نامنظم ضربان قلب خود را نشان می‌دهند.

• بیماری‌های عروق کرونر (CAD)

بیماری‌های عروق کرونر در اثر تجمع پلاک در گروهی از رگ‌های خونی ایجاد می‌شود که خون غنی از اکسیژن را از طریق قلب و ریه‌ها به سایر بخش‌های بدن منتقل می‌کنند. این بیماری با احساس فشار، درد یا ناراحتی در قفسه سینه، تنگی نفس، حالت تهوع و احساس سوء هاضمه شناخته می‌شود.

• کاردیومیوپاتی

کاردیومیوپاتی بیماری است که باعث می‌شود عضلات قلب بزرگتر، سفت، ضخیم و یا ضعیف شوند. از مهم‌ترین علائم کاردیومیوپاتی می‌توان خستگی، نفخ شکم، تورم پاها به ویژه مچ پا، تنگی نفس و تپش قلب یا نبض سریع را نام برد.

• عفونت‌های قلبی

به طور کلی عفونت‌های قلبی به سه دسته پریکاردیت، آندوکاردیت و میوکاردیت تقسیم‌بندی می‌شوند. اگر با درد و گرفتگی قفسه سینه، سرفه، بثورات پوستی، تب و لرز مواجه شدید، به احتمال زیاد درگیر عفونت‌های قلبی شده اید.

چه عواملی خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهند؟

• با افزایش سن احتمال آسیب دیدن، ضعیف و ضخیم شدن عضله قلب و تنگی عروق نموداری صعودی دارد.

• جنسیت یکی دیگر از عواملی است که تعیین‌کننده میزان ابتلا به بیماری‌های قلبی است. به طور کلی مردان بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی قرار دارند. احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی در زنان پس از یائسگی افزایش می‌یابد.

• کم تحرکی و ورزش با اشکال مختلف بیماری‌های قلبی رابطه تنگاتنگی دارند.

• سابقه داشتن بیماری قلبی در خانواده، خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر را افزایش می‌دهد، به خصوص اگر والدین در سنین پایین به بیماری‌های قلبی مبتلا شده باشند.

• چاقی و اضافه وزن معمولاً خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را تشدید می‌کنند.

• سیگار کشیدن ابتلا به بیماری‌های قلبی را تا حد زیادی افزایش می‌دهد. نیکوتین موجود در سیگار در رگ‌های خونی تجمع می‌کند. از سوی دیگر مونوکسیدکربن می‌تواند به پوشش داخلی عروق خونی آسیب رسانده و احتمال ابتلا به گرفتگی رگ‌های خونی را بالا ببرد. علاوه بر این حملات قلبی در افراد سیگاری بیشتر از سایر افراد است.

• رژیم‌های غذایی نامناسب و حاوی چربی، نمک، قند و کلسترول می‌توانند به پیشرفت بیماری‌های قلبی کمک کنند.

• فشار خون بالا و کنترل‌نشده می‌تواند منجر به ضخیم و باریک شدن رگ‌های خونی شود و از همین طریق ابتلا به بیماری‌های قلبی را به میزان قابل توجهی افزایش دهد.

• اگر سطح کلسترول خون بیش از حد باشد، تشکیل پلاک و گرفتگی رگ‌های خونی دور از انتظار نیست.

• دیابت رابطه مستقیمی با بیماری‌های قلبی دارد و افراد مبتلا به این بیماری بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی قرار دارند.

• امروزه استرس به یکی از اجزای جدایی‌ناپذیر زندگی تبدیل شده است. به همین دلیل است که هر سال با افزایش ابتلا به بیماری‌های قلبی در سراسر دنیا مواجه هستیم.

• اگر بهداشت دهان و دندان به خوبی صورت نگیرد و یا مراجعه منظم به دندانپزشکی را پشت گوش بیندازید، بیشتر با خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی روبه‌رو خواهید بود. در صورتی که دندان‌ها و لثه‌های شما سالم نباشد، میکروب‌ها و سایر میکروارگانیسم‌های بیماری‌زا می توانند وارد جریان خون شده و با رسیدن به قلب باعث بروز بیماری آندوکاردیت شوند.

درمان بیماری‌های قلبی

درمان بیماری‌های قلبی تا حد زیادی به نوع بیماری و میزان پیشرفت آن بستگی دارد. با این وجود معمولاً راهکارهای درمان به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم.

تغییر سبک زندگی

انتخاب سبک زندگی سالم می‌تواند به شما در جلوگیری و درمان بیماری‌های قلبی کمک شایانی کند. رژیم غذایی شما یکی از اولین مواردی است که باید آن را زیر نظر متخصصان تغذیه تغییر دهید. یک رژیم غذایی کم سدیم و کم چرب که سرشار از میوه و سبزیجات است، عوارض بیماری‌های قلبی را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد. از سوی دیگر ورزش منظم و ترک سیگار از دیگر موضوعاتی هستند که باید برای درمان بیماری‌های قلبی در برنامه خود بگنجانید.

تجویز دارو

تجویز دارو با توجه به نوع بیماری قلبی شما صورت می‌گیرد. برای مثال اگر به عفونت قلبی مبتلا هستید، پزشک احتمالاً آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کند. در صورتی که تجمع پلاک داشته باشید، پزشک در کنار پیشنهاداتی برای تغییر سبک زندگی، دارو نیز تجویز می‌کند.

جراحی

در برخی موارد پزشک برای درمان بیماری‌های قلبی و جلوگیری از بدتر شدن علائم، جراحی را لازم می‌بیند. البته باز هم جراحی به نوع بیماری قلبی و میزان آسیب به قلب شما بستگی دارد. به عنوان مثال اگر رگ‌های خونی به دلیل تجمع پلاک مسدود شده باشند، پزشک ممکن است با عمل آنژیوپلاستی یک استنت در محل انسداد عروق قرار دهد تا جریان خون را به حالت منظم و عادی خود بازگرداند.